Deze bekende film heb ik vaker gezien, maar nu keek ik ‘m terug met de ogen van zowel een volwassene als die van kunstdocent.
Het verhaal in het kort; een prive jongensschool in Engeland, waar een nieuwe literatuurdocent (Mr. Keating) start met lesgeven. De school wordt gekenmerkt door traditionele waarden als ‘discipline, orde en ambitie’. Een groepje leerlingen ontdekt dat de nieuwe docent vroeger ook leerling was geweest op deze school. Ook was hij lid van een club, lezen ze in zijn jaarboek. De dode dichters genootschap ofwel The Death Poets Society (TDPS).
Tijdens die bijeenkomsten van TDPS, droegen de leden – in het schijnsel van een kampvuurtje in een donker grot, gedichten voor aan elkaar; ze eerden dode dichters (zoals Shakespear en Wordsworth), en genoten van Poezie. Het idee van een dode dichtersclub sprak het vriendenclubje erg aan. Mr. Keating weet tijdens zijn lessen de jongens te boeien en inspireren met poezie en kunst (fantasie en verbeelding). Zonder poezie en kunst is het leven betekenisloos.
Het groepje leerlingen van Mr. Keating richt voor henzelf eveneens een Dead Poets Society op. In de holst van de nacht verlaten ze stiekem de school, om vervolgens in een vochtig grot (in het schijnsel van een kampvuurtje) elkaar gedichten voor te dragen. Ook eigen gedichten worden met passie en vuur voorgelezen. En ontvangen. (Dit is weer wat anders dan vapen in een bushokje of op het schoolplein of urenlang nutteloos scrollen door je scherm).
De 6 waardevolste lessen van Mr. Keating
1. Carpe Diem – Pluk de dag
Keating moedigt zijn leerlingen aan om bewuste keuzes te maken, hun eigen pad te volgen en niet te wachten tot “later”. Het gaat om het grijpen van kansen, voordat het leven ze voor je beslist.
2. Vind je eigen stem (niet achter de grote menigte aan te hobbelen)
Hij stimuleert hen om kritisch te denken, een eigen mening te vormen en deze zonder angst uit te spreken. Niet conformeren omdat het hoort, maar omdat het klopt voor jóu.
3. Kijk op een andere manier naar de wereld
Door leerlingen op tafels te laten staan, laat hij zien dat perspectief alles verandert.
De les: durf anders te kijken dan je gewend bent. Creativiteit begint bij het doorbreken van vaste patronen.
4. Individualiteit boven conformiteit
Keating waarschuwt voor de druk van school, maatschappij en ouders om te voldoen aan verwachtingen.
Hij leert hen om hun eigen identiteit vorm te geven, niet die van anderen.
5. Kunst en poëzie geven betekenis aan het leven
Voor Keating is poëzie geen luxe, maar een manier om menselijkheid te voelen.
Kunst, liefde, passie; dit is wat het leven kleur geeft. Niet alleen cijfers, status of succes.
(Let op: SPOILER ALERT!). Het moment waarop leerling Todd Anderson eindelijk durft te spreken en op tafel gaat staan:
Keating leert dat moed niet afwezigheid van angst is, maar handelen ondanks die angst. Mr. Keating krijgt onterecht de schuld voor de zelfmoord van 1 vd leerlingen en tevens lid van TDPS. Wanneer hij zijn spullen gaat verzamelen in zijn lokaal (nadat hij ontslag heeft ontvangen), krijgen zijn leerlingen (TDPS) toevallig daar literatuurles. Een van de leerlingen genaamd ‘Todd’ (degene die de hele film aldoor als ‘verlegen’ werd neergezet) – kon het niet nalaten om contact te maken met Mr. Keating. Hij gaf aan het heel erg te vinden dat de docent onterecht werd beschuldigd en dat hij moest vertrekken. Toen de invaldocent (en tevens rector) Todd meermaals verzocht daarmee op te houden, maakte de leerling een statement. Hij ging (ondanks zware protesten incl. zware dreigementen van de rector) op de tafels staan. Zoals ze eens in een les van Mr. Keating hadden moeten doen, om te leren over perspectief en anders kijken naar de wereld. En hij zei de woorden; ‘O Captain, my Captain!’. Als eerbetoon aan Mr. Keating. De rector bleef ondertussen aanmanen en waarschuwen dat Todd met de actie moest stoppen. Maar na Todd volgden 1 voor 1 de andere leden van de dode dichtersclub. Uiteindelijk volgden ook niet-leden en stond de hele klas op tafels om hún literatuurdocent te eren.
De film was voor mij 1 grote feest der herkenning als kunstdocent. De kunsten en dus ook de kunstvak die altijd zijn relevantie maar moet bewijzen aan de rest.
Ook vond ik het een mooie reminder dat het leven wat meer zou mogen gaan over schoonheid en poëzie. Of misschien deel wel ik de mening van Mr. Keating wat les nr. 5 betreft; ,Kunst en poëzie geven betekenis aan het leven. Poëzie is geen luxe, maar een manier om menselijkheid te voelen. Kunst, liefde, passie is wat het leven kleur geeft. Niet alleen cijfers, status of succes.”
